Hopp til hovedinnhold

De Limes

Een modeltekening van de Rijnzijde van het Romeinse fort Gelduba (Krefeld-Gellep)

De Limes was de grensversterking van het Romeinse Rijk. Ten tijde van zijn grootste expansie liep hij door meer dan 20 landen en was in totaal 7.500 kilometer lang. Afhankelijk van de situatie ter plaatse zagen de Limes-trajecten er heel verschillend uit.

In het noorden vormden de rivieren Rijn, Main en Donau de grens van het Romeinse Rijk. Ze werden door een keten van forten en legerkampen beveiligd. Delen van de Nedergermaanse Limes, de Boven-Germaans-Raetische Limes en delen van de Donaul-Limes liepe door wat nu Duitsland is. 

De Boven-Germaans-Raetische Limes staat sinds 2005 op de werelderfgoedlijst van de UNESCO, de andere twee delen sinds 2021. Vanwege zijn unieke waarde moeten op de lange termijn alle delen van de Romeinse Limes deel gaan uitmaken van het werelderfgoed ‘Frontiers of the Roman Empire’ (grenzen van het Romeinse Rijk). Naast de Boven-Germaans-Raetiaanse Limes behoren ook de Hadrianwall in Engeland en de Antoninuswall in Schotland tot dit werelderfgoed.

UNESCO-wereldergoed

Het transnationale werelderfgoed ‘Frontiers of the Roman Empire’ (De grenzen van het Romeinse Rijk) verwijst naar het verloop van de grens ten tijde van de grootste expansie van het rijk in de 2e eeuw n. Chr.

In die tijd waren dat meer dan 7.500 grenskilometers, die rond het Middellandse Zee-gebied in meer dan 20 landen over drie continenten verliepen. 

Naast de eigenlijke grenzen behoren ook militaire inrichtingen uit andere periodes langs de grens tot het werelderfgoed, zoals legerkampen, forten of torens, maar ook civiele gebouwen die daarmee samenhangen.

Luchtfoto van het beplante fort Ruffenhofen als onderdeel van de Opper-Germaanse-Rhätische Limes
De grafsteen van een Romeinse ruiter in het Romeins-Germaans Museum Keulen, datering: 2e helft 1e eeuw n.Chr.
Werelderfgoed Nedergermaanse limes

De Nedergermaanse Limes was een van de belangrijkste grenzen van het Romeinse rijk. Hij strekte zich uit over 400 kilometer, van Remagen in Rijnland-Palts tot Katwijk aan Zee en bestond 450 jaar. 

Een systeem van talrijke forten, wachttoren en legerkampen beveiligde deze riviergrens. Hieruit ontstonden belangrijke steden en gevarieerde cultuurlandschappen die ook vandaag nog Noordrijn-Westfalen kenmerken. 

De exclusieve archeologische monumenten en vindplaatsen van de "Natte Limes’ zijn populaire en veel bezochte plaatsen.